- Taliban uyuşturucu ile sarhoşluk veren tüm hususların üretim ve tüketimini yasakladı.
- Afganistan’da çiftçiler, haşhaş ekiminden vazgeçmek için alternatif eser istiyor.
Afganistan dünyada en fazla afyon üreten ülkeler ortasında birinci sırada yer alıyor.
Haşhaştan elde edilen afyon, Avrupa ve ABD de dahil olmak üzere Avusturalya’ya kadar geniş bir coğrafyada satışa sunuluyor. Bu durum, milletlerarası toplumda önemli rahatsızlıklara neden oluyor.
Taliban idaresi, nisanda aldığı kararla ülke genelinde her türlü keyif verici hususun kullanımı, ticareti ve üretimini yasaklandığını, bu kararı ihlal edenlerin yargılanarak cezalandırılacağını bildirmişti.
Ekonomik krizdeki Afganistan’da faaliyet gösteren çiftçilerin en büyük sorunu ise eş bedel yarar getirecek alternatif eser bulamamalarından kaynaklanıyor.
Taliban süreksiz hükümetinin sözcülerinden Bilal Kerimi, ülke gündemine ait AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Taliban idaresinin uyuşturucu ile uğraşta kararlı olduğunu ve çiftçiler için alternatif arayışında olduklarını aktaran Kerimi, “Hiç elbet Afganistan’da ekonomik meseleler bulunuyor. Haşhaşın alternatifi olarak şimdi bir şey bulunmuyor.” dedi.
Uyuşturucu bölümüne getirilen yasağın ayrıyeten dini bir boyutunun da bulunduğunu kaydeden Kerimi, bunun kesin ve son karar olduğunu söyledi.
Ülkedeki uyuşturucu üretiminden şikayetçi ülkelerden takviye bulamadıklarını lisana getiren Kerimi, şöyle devam etti:
“Yani haşhaşla ilgili açıklanan karar kesin biçimde uygulanacak. Bundan sonra haşhaş ekilen tarlalar da yok edilecek. Geçmişte Afganistan’daki uyuşturucu üretiminden rahatsız olan ve bundan direkt etkilenen ülkeler artık haşhaşın alternatifinin sunulması konusunda bize dayanak vermeli. Onlar nitekim uyuşturucudan ziyan gördüklerini çiftçilere takviye vererek ispat etmeli. Şu ana kadar da hiçbir ülke bu mevzuda gözle görülür bir takviye sağlamadı.”
DEAŞ’LA UĞRAŞ
Kerimi, DEAŞ’ın Taliban öncesi periyotta güçlenmeye başladığını ve kendi güçlerinin düzenlediği operasyonlar sonrası terör örgütünün büyük oranda yok edildiğini belirterek, şu sözleri kullandı:
“Taliban idaresi, ülkede güçlü bir hükümet olmasını istiyor ve halkın güvenliğini tehdit edecek diğer hareketlere asla müsaade vermeyecek. Bu mevzuda her ne isim altında olursa olsun Taliban hükümeti onları yok etmekte çok kararlı. Şu an DEAŞ yüzde 98 ortadan kaldırıldı. Geri kalanı da bitirilmek üzere. Yani DEAŞ tehdit sayılacak güçte değil. Hiçbir yeri ya da bölgeyi de denetim etmiyor.”
Kerimi ayrıyeten ele geçirilen DEAŞ mensupları ortasında yabancıların bulunmadığını kaydetti.
Afganistan’da bilhassa havaların ısınmasıyla terör örgütü DEAŞ’ın üstlendiği akınlardaki artış dikkati çekerken, Taliban’ın terör örgütüne karşı güvenlik zafiyeti gösterdiği tenkitleri yapılıyor.
“İRAN İLE SU MESELESİNE TAHLİL BULMAYA HAZIRIZ”
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan’ın, son devirdeki açıklamalarıyla gündeme gelen iki ülke ortasındaki su sorunu hakkında konuşan Kerimi, sorunun temelinin kuraklık olduğunu ve 1973’te İran ve Afganistan ortasında imzalanan mutabakata bağlı kaldıklarını söyledi.
Muahedeyi uygulamakta kararlı olduklarının altını çizen Kerimi “Kuraklık Afganistan’daki su kaynaklarını da etkiledi. Taliban dünya ülkeleriyle bilhassa de komşularla düzgün alakalar kurmak istiyor. Bu doğrultuda, şayet İran’ın telaşları varsa, Taliban tahlil bulmaya hazır” tabirini kullandı.
“KIZLARIN NE VAKİT OKULA BAŞLAYACAĞI BELİRLİ DEĞİL”
Kerimi, Taliban sonrası Afganistan’da ortaokul ve lise seviyesindeki kız çocuklarının şimdi eğitime başlayamamasıyla ilgili, çalışmaların sürdüğünü ve gelecekte sorunun çözüleceğini lisana getirdi. Kerimi, şöyle devam etti:
“Şu an Afganistan’da milyonlarca kız çocuğu eğitim merkezlerine gidiyor. Taliban gelmeden Kovid-19 nedeniyle tüm merkezler eğitime orta vermişti. Orta ve lise çağındaki kız öğrencilerin eğitime başlaması için şeri mevzuların ve İslami yordamların kıymetlendirilmesi ve sonuçlandırılması lazım. Yani her açıdan rastgele bir telaş kalmayınca, bu sorun da çözülecektir. Okulların ne vakit açılacağı ise şimdi muhakkak değil.”
“İHTİYAÇ HALİNDE BAYANLAR DA ASKERE ALINACAK”
Taliban idaresinin yeni profesyonel ordu kurmayı hedeflediğini belirten Kerimi, şimdi asker sayısının aşikâr olmadığını söyledi.
Kerimi, “Taliban hükümetinde gerekli her alanda bayanlar vazife alabilecek. Orduda da tıpkı biçimde. Gereksinim halinde bayanlar da askere alınacak, lazım olmazsa alınmayacak. Şu anda da farklı durumlarda bayanlar misyon yapıyor. Havalimanları, Pasaport Genel Müdürlüğü, Sıhhat Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığında bayanlar çalışıyor. Birkaç vilayette düzenlediğimiz kapsamlı operasyona bayan güçler de katılmıştı” diye konuştu.
“BÜYÜK PROJELERLE İLGİLİ ÇİN’LE GÖRÜŞÜLÜYOR”
Birçok ülkenin Afganistan ile yakın alakalar kurmaya meyilli olduğunu aktaran Kerimi, komşu Çin ile kimi ticari mevzularda görüşmelerinin sürdüğünü aktardı.
Çin’in dünyada değerli yeri olduğuna dikkati çeken Kerimi, “Afganistan’daki büyük projelerle ilgili Taliban, Çinli yetkililerle görüşmeler yapıyor. Örneğin Logar vilayetindeki bakır madeninin işletilmesi için Çinlilerle teknik bahisler dışında muahede sağlandı. Ulusal çıkarlarımızın olduğu projelerin işletilmesi konusunda Taliban hükümeti, Çinli yatırımcılara yardımcı olacaktır zira iktisadın kalkınmasını istiyoruz ve yatırım yapılması konusunda tüm ülkelerden yatırımcılara dayanak vermeye hazırız” dedi.
HUDUT ÇATIŞMALARI
Kerimi, hiçbir ülkeyle ikili münasebetleri zedeleyecek sorun yaşanmadığını lisana getirerek, Pakistan ile devam eden hudut uyuşmazlığına ait, “Malumunuz ülkede büyük bir değişim oldu. Bizim güçlerimiz hudut hususlarını pek bilmiyordu. Bu türlü bir durumda ufak tefek uyuşmazlıkların olması doğaldır ancak bu uyuşmazlıklar da çok şükür her iki ülke ortasında da tahlile kavuşturuldu” tabirini kullandı.
Afganistan-Pakistan ortasındaki en değerli sıkıntılardan olan ve evvelki hükümetler tarafından iki ülke ortasında sonuncu hudut kabul edilmeyen Durand Sınırı’yla ilgili Kerimi, şunları kaydetti:
“Afganistan-Pakistan sonundaki Durand Sınırı’nın resmi olarak hudut kabul edilip edilmeme yetkisi Afganistan halkının elindedir. Buna onlar karar verecektir. Taliban kendi ülkesinde istikrarın sağlanmasını istediği üzere bölge ülkeleri ve komşularında da istikrarın sağlanmasını istiyor. Biz savaşın ve çatışmanın acısını çok çektik. Halkımızı dertlere soktu, bu nedenle biz hiçbir halkın huzursuz yaşanmasını istemiyoruz.”
PAKİSTAN-TTB ARABULUCULUĞU
Kerimi, Pakistan hükümeti ile ülkede faaliyet gösteren Pakistan Talibanı (TTP) ortasında Taliban idaresi arabuluculuğunda yapılan müzakerelerle ilgili “Bizim arabuluculuğumuzla Pakistan hükümeti ile TTP ortasında varılan süreksiz ateşkes uygulanıyor. Biz her iki tarafın da esneklik göstermesini istiyoruz” dedi.
Kerimi, evvelki Afganistan hükümeti devrinde uygulanan anayasa ile sıkıntılarının olmadığının altını çizerek, yeni anayasa yazıp yazmayacakları konusunda “Bizim yeni anayasaya gereksinimimiz yok. Yani yasalar konusunda bir boşluk bulunmuyor. Ülke genelinde işlerimiz düzgün devam ediyor. İnsanların problemleri çözülüyor. Bu nedenle bir boşluk yok” diye konuştu.
